محمدرضا شیخ ربیعی؛ سادات فیض نیا؛ حمیدرضا پیروان
چکیده
فرسایش خاک یکی از پدیدههایی است که از آن بهعنوان یک پدیده نامناسب نام برده میشود. فرسایش خاک، باعث فقیر شدن خاک و غیرقابل کشت شدن زمینها و کاهش تولید محصولات کشاورزی میشود. برای بررسی و برآورد میزان فرسایش، روشهای مختلفی وجود دارد که استفاده از دستگاه شبیهساز باران، یکی از این روشها است. در این پژوهش، ابتدا نقشه واحدهای ...
بیشتر
فرسایش خاک یکی از پدیدههایی است که از آن بهعنوان یک پدیده نامناسب نام برده میشود. فرسایش خاک، باعث فقیر شدن خاک و غیرقابل کشت شدن زمینها و کاهش تولید محصولات کشاورزی میشود. برای بررسی و برآورد میزان فرسایش، روشهای مختلفی وجود دارد که استفاده از دستگاه شبیهساز باران، یکی از این روشها است. در این پژوهش، ابتدا نقشه واحدهای کاری حوضه از تلفیق نقشههای سنگشناسی، فرسایش و شیب، تهیه، سپس در 17 واحد کاری و سه تکرارآزمایش شبیهساز باران در هر واحد، 51 آزمایش در عرصه انجام شد. هرز آب و رسوب حاصله از آزمایش شبیه ساز باران جهت تعیین میزان حجم رواناب و تلفات خاک تولید شده، به آزمایشگاه ارسال شد. در 17 نقطه بیان شده، از دو دستگاه بارانساز قابل حمل و صحرایی با سطح بارش cm 84 ×cm 120 و در مناطق دشوارگذار از بارانساز قابل حمل و صحرایی با سطح بارش cm 25 × cm 25، با قابلیت تنظیم در شیبهای مختلف که قطرات باران بدون سرعت اولیه فرود میآید، استفاده شد. نتایج بهدست آمده نشان داد که در حوزه آبخیز هیو، بیشترین میزان تولید رواناب، مربوط به آهک و دولومیت، با فرسایش سطحی و شیاری، با شیب عمومی بیش از 40 درصد و بیشترین میزان تولید تلفات خاک مربوط به ماسهسنگ، با فرسایش سطحی و شیاری، با شیب عمومی بیش از 40 درصد است. با توجه به نتایج شبیهساز باران و تعمیم آن به سطح حوضه، میزان تولید تلفات خاک در کل حوضه هیو در نتیجه یک بار بارش با شدت 19 میلیمتر در ساعت و بهمدت 30 دقیقه، برای کل حوضه هیو برابر با 74/1057 تن است.
مجید محمدی؛ حمید رضا مرادی؛ سادات فیض نیا؛ حمید رضا پورقاسمی
چکیده
تخریب و استفاده زیاد از منابع باعث ناپایداری دامنههای طبیعی شده است. بررسی ناپایداری دامنهها برای تهیه نقشههای پهنهبندی برای شناسایی مناطق مستعد زمینلغزش و همچنین شناسایی مکانهای امن برای توسعه زیستگاهها و سکونتگاههای جدید در آینده مورد توجه برنامهریزان قرار دارد. در ایران بویژه در نواحی شمالی و مسیر جاده ...
بیشتر
تخریب و استفاده زیاد از منابع باعث ناپایداری دامنههای طبیعی شده است. بررسی ناپایداری دامنهها برای تهیه نقشههای پهنهبندی برای شناسایی مناطق مستعد زمینلغزش و همچنین شناسایی مکانهای امن برای توسعه زیستگاهها و سکونتگاههای جدید در آینده مورد توجه برنامهریزان قرار دارد. در ایران بویژه در نواحی شمالی و مسیر جاده هراز، به خاطر شرایط خاص آب و هوایی و فیزیوگرافی همواره در معرض خطر زمینلغزش قرار دارد. به منظور تهیه نقشه خطر زمینلغزش ابتدا با مطالعات میدانی نقشه پراکنش زمینلغزش حوزه و سپس نقشه عوامل مؤثر بر زمینلغزش تهیه شد. در مرحله بعد عوامل با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی اولویتبندی شده و هفت عامل به عنوان عوامل مؤثر انتخاب شد. سپس پهنهبندی خطر زمینلغزش در منطقه با استفاده از مدلهای ارزش اطلاعات و فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت. نتایج نشان داد که سازندهای شمشک و پادگانههای آبرفتی، فاصله 500 متری از جاده و 400 متری از آبراهه، سوی شیب باختری، شیب 50-15 درصد، ارتفاع 2100-1500 و کاربریهای مسکونی و باغ-کشاورزی بیشترین حساسیت را نسبت به زمینلغزش دارند.
مهدی خدامی؛ اسداله محبوبی؛ رضا موسوی حرمی؛ سادات فیض نیا
چکیده
حوضه آبخیز رودخانه لاتشور جزئی از حوضه آبخیز کویر مرکزی ایران است که در استان تهران و در شمال خاوری شهرستان پاکدشت واقع شده است. این حوضه شکلی کشیده داشته و مساحت آن بیش از 2/22 کیلومتر مربع است. منطقه مورد مطالعه در زون ساختاری البرز مرکزی قرار گرفته و واحدهای سنگی سازنده آن سازندهای سرخ نئوژن، هزاردره و پادگانههای آبرفتی هستند. ...
بیشتر
حوضه آبخیز رودخانه لاتشور جزئی از حوضه آبخیز کویر مرکزی ایران است که در استان تهران و در شمال خاوری شهرستان پاکدشت واقع شده است. این حوضه شکلی کشیده داشته و مساحت آن بیش از 2/22 کیلومتر مربع است. منطقه مورد مطالعه در زون ساختاری البرز مرکزی قرار گرفته و واحدهای سنگی سازنده آن سازندهای سرخ نئوژن، هزاردره و پادگانههای آبرفتی هستند. همچنین براساس مطالعات انجام شده طرح کانال رودخانه لاتشور در بالادست از نوع بریده بریده با بستر گراولی و در پایین دست از نوع مآندری با پیچش کم و زیاد است. مطالعات رسوبشناسی در طول کانال اصلی این حوضه نشان میدهد که 3 عامل اصلی (تغییرات ناگهانی شیب بستر ناشی از تغییرات سنگشناسی، ورود سرشاخههای فرعی و رخداد سیلابهای مکرر) باعث تغییر در بافت رسوبات کف کانال و بر هم زدن پیوستگی طولی پارامترهای مختلف اندازه ذرات شده است. رخسارههای سنگی شناسایی شده در این حوضه شامل رخسارههای گراولی (Gmm, Gmg, Gcm, Gt)، ماسهای (St, Sp, Sl, Sh) و گلی (Fl, Fr) می باشند. با توجه به رخسارههای سنگی موجود در کانال اصلی رودخانه لاتشور، عناصر ساختاری شکل گرفته در این سامانه رسوبی شامل: 1) بار گراولی و اشکال لایهای (Element GB)، 2) رســوبات با رشـــــد جانبی (Element LA)، 3) ماسه با اشکال لایهای (Element SB) و 4) رسوبات ریز دانه (Element FF) میباشند. با توجه به رخسارههای رسوبی و عناصر ساختاری شناسایی شده در کانال اصلی رودخانه لاتشور، مدلهای رسوبی این رودخانه تفسیر و ارائه گردیده است که از بالادست به سمت پایین دست حوضه، شامل رودخانه بریده بریده با بار گراولی و کم ژرفا (Shallow gravel braided river)، رودخانه بریده بریده با بار گراولی (Gravel wandering river)، رودخانه مآندری با بار گراولی (Gravel meandering river)، رودخـــــانه مآنـــــــدری با بار ماســــــهای (Sandy meandering river) و رودخــــانه مآنـــدری با بــار ریـــزدانه (Fine grain meandering river) میباشد. این دادهها میتوانند در مطالعات رسوبشناسی و مدیریتی رودخانه در حوضههای مشابه در ایران مورد استفاده قرار گیرند.